Publicatie Immunomodulerende rol van niet-ioniserende elektromagnetische straling in de monocytaire cellijn van menselijke leukemie

Het immuunsysteem dient als bescherming tegen ziekteverwekkers zoals bacteriën of virussen. Het maakt ook de opsporing en opruiming van abnormale cellen, zoals kankercellen mogelijk. Op gebied van immuniteit moet een onderscheid worden gemaakt tussen aangeboren immuniteit en verworven immuniteit. Aangeboren immuniteit is meteen aanwezig en klaar om op te treden tegen aanvallen. Eerst zijn er fysieke of chemische barrières (huid, slijmvliezen, slijm, enz.) en dan de zogenaamde “aspecifieke” afweer, die uit cellen bestaat die meerdere types van ziekteverwekkers aanvallen, zoals macrofagen of monocyten – dit zijn 2 soorten witte bloedcellen die ziekteverwerkers opruimen - en eiwitten zoals cytokinen, die onmiddellijk kunnen optreden en het organisme verdedigen. Verworven immuniteit ontwikkelt zich daarentegen wanneer het organisme te maken krijgt met een ziekteverwekker waartegen het zich moet verdedigen. Die immuniteit is specifiek voor de ziekteverwekker in kwestie. Met name de lymfocyten (witte bloedcellen) zullen antilichamen produceren, eiwitten die als respons op de aanwezigheid van vreemde agentia door het immuunsysteem worden geproduceerd, antigenen genaamd. Die verworven immuniteit wordt door het organisme in het geheugen bewaard zodat snel kan worden opgetreden als het organisme nogmaals met het vreemde agens in contact komt.

Terug naar de studie: om de effecten van de RF-EMV op het immuunsysteem te beoordelen, hebben de onderzoekers monocytaire cellijnen van menselijke leukemie gebruikt. Zij hebben die blootgesteld aan een mobiele telefoon gedurende 15, 30, 45, 60, 90 of 120 minuten. De onderzoekers hebben de werking van de cellen beoordeeld op basis van verschillende parameters die zowel de verstoorde werking van deze cellen weerspiegelen (de productie van superoxiden, van nitriet en de niveaus van pro-inflammatoire cytokinen), alsook de fagocytaire activiteit (d.i. het normaal proces van afbraak van de cellen die niet meer levensvatbaar zijn) en de cellulaire levensvatbaarheid.

De resultaten die de onderzoekers waarnamen, wezen op effecten na 30 minuten blootstelling aan RF-EMV, met name de stijging van bepaalde parameters (productie van pro-inflammatoire cytokinen, nitrieten en superoxiden). Na 60 minuten blootstelling werd een afname van de fagocytaire activiteit waargenomen. De onderzoekers noteren daarentegen een terugkeer naar de basissituatie van die parameters na 120 minuten blootstelling en de afwezigheid van een effect op het niveau van de levensvatbaarheid van de cellen en van een marker die betrokken is bij de immuunrespons.

De conclusie van de onderzoekers is dat RF-EMV de aangeboren immuunrespons zouden kunnen wijzigen naargelang van de gebruiksduur van de mobiele telefoon. Zij stellen nieuwe studies voor die rekening houden met andere parameters, om beter te begrijpen hoe de RF-EMV een impact zouden kunnen hebben op de cellen van het aangeboren immuunsysteem (monocyten).

Deze studie vertoont grote beperkingen. De onderzoekers hebben geen gepast systeem van blootstelling gebruikt. Een mobiele telefoon maakt het niet mogelijk om de blootstelling te controleren, zoals dat in een experimentele studie moet gebeuren. De werkelijke blootstelling hangt immers af van verschillende parameters zoals de plaats van de telefoon ten opzichte van de antenne of het gebruik van de telefoon (bellen, bestandsoverdracht, enz.). Zonder controle van de blootstelling kan men niet zeker zijn dat de cellen steeds op dezelfde manier zijn blootgesteld. Bovendien zijn de experimenten niet blind uitgevoerd. Dit heeft de resultaten kunnen beïnvloeden, zelfs onopzettelijk. Bovendien is de temperatuur op het niveau van de cellen niet gecontroleerd. Bijgevolg kunnen eventuele gevolgen te wijten aan de temperatuurstijging niet worden uitgesloten.

Wegens de kwalitatieve gebreken van deze studie kan geen conclusie worden getrokken over eventuele effecten van RF-EMV op leukemiecellen. Er zijn andere studies van betere kwaliteit nodig.