Publicatie Blootstelling aan radiofrequente elektromagnetische velden en de gevolgen daarvan voor de gezondheid van kinderen

Ontdek alle publicaties

Publicatie - Gezondheid

Bron via ScienceDirect

Lim, H., Choi, J., Joo, H., Ha, M.

In deze review hebben de auteurs de bestaande wetenschappelijke bewijzen over de effecten van blootstelling aan radiofrequente elektromagnetische velden (RF-EMV) bij kinderen onderzocht.

Daartoe hebben zij alle epidemiologische studies over het onderwerp doorgenomen aan de hand van selectiecriteria. De onderzoeksgroep was beperkt tot pasgeborenen, kinderen of adolescenten. De onderzochte gezondheidsproblemen waren kanker, geboortegerelateerde problemen (laag geboortegewicht, vroeggeboorte, enz.), neurocognitieve ontwikkelingsproblemen (geheugen, taal, enz.) en gedragsproblemen. De auteurs selecteerden ook enkel artikelen die werden beoordeeld door “peers” (collega’s), dat wil zeggen artikelen die werden gereviewd door andere wetenschappers. Dankzij deze kritische review kan de kwaliteit en geldigheid van de resultaten reeds vóór de publicatie beoordeeld worden.

In totaal identificeerden de onderzoekers 54 epidemiologische studies. De resultaten leverden geen duidelijke aanwijzingen op dat blootstelling aan RF-EMV gevolgen kan hebben voor de gezondheid van kinderen. De studies over kanker toonden bijvoorbeeld geen verband aan met blootstelling aan RF-EMV, met uitzondering van twee studies. Wat de geboortegerelateerde problemen en neurocognitieve ontwikkeling betreft, wees bijna de helft van de studies op negatieve effecten, terwijl de andere helft dat niet deed. Tot slot suggereerden de studies over de gedragsproblemen, voor het grootste deel, negatieve effecten van blootstelling aan RF-EMV. De auteurs onderstrepen echter dat deze resultaten verklaard zouden kunnen worden door het gebruik van de telefoon zelf, met als gevolg slaapgebrek of depressieve stoornissen. Bovendien waren slechts enkele studies van goede kwaliteit. Zo hebben de auteurs een groot probleem vastgesteld bij de beoordeling van de blootstelling aan RF-EMV. Bepaalde studies hebben met name de blootstelling aan RF-EMV beoordeeld aan de hand van de gebruiksgegevens van de mobiele telefoon. Dit kan leiden tot recall bias (vertekening door gebrekkige herinnering). Deze bias doet zich voor wanneer de deelnemers zich hun blootstelling niet precies herinneren en deze onopzettelijk onderschatten of overschatten. De auteurs benadrukken dan ook dat het belangrijk is de resultaten van deze studies met voorzichtigheid in overweging te nemen.

Tot slot benadrukken de onderzoekers de noodzaak om goed ontworpen studies uit te voeren die resultaten van goede kwaliteit opleveren over de mogelijke effecten van RF-EMV op de gezondheid van kinderen.

Met het oog op de methodologische problemen van de studies in deze review die door de onderzoekers zijn genoemd, concludeerden zij terecht dat het onmogelijk was om de mogelijke effecten van RF-EMV op de gezondheid van kinderen te bepalen.