Blogpost Waar of niet waar? Mythes rond 5G.

Het coronavirus brak uit in de Chinese stad Wuhan. Het gerucht doet de ronde dat Wuhan ook de eerste stad is waar het 5G-netwerk werd geïnstalleerd. Verschillende anti-5G-activisten in Engeland en Nederland staken daarom enkele 5G-antennes in brand. Ze geloven dat de 5G-straling een effect heeft op de verspreiding van COVID-19.

Deze theorie klopt niet. Wuhan is niet de eerste stad waar het 5G-netwerk werd geïnstalleerd. De technologie was op dat moment al actief in zo’n 50 andere steden. Bovendien is er geen wetenschappelijk bewijs voor enig effect van de 5G-straling op de verspreiding van het coronavirus.

De sabotage van 5G-antennes kan wel zorgen voor een storing in het mobiele communicatienetwerk, wat op zijn beurt bijvoorbeeld de toegang tot hulpdiensten in gevaar brengt.

Meer informatie over de gezondheidseffecten van 5G lees je hier:

• 5G en gezondheid

• The EU-funded European Observatory Against Disinformation (SOMA)

• The WHO fact check for COVID-19 misinformation

• Fact check door Agence France-Presse (AFP)

Communicatie via elektromagnetische straling is geen nieuwe technologie. Van 1G tot 4G: allemaal gebruiken ze radiogolven om informatie te ontvangen en te versturen. De lagere frequenties van 5G (tussen 0,7 en 3,5 GHz) zijn dan ook vergelijkbaar met de frequenties van bestaande draadloze communicatienetwerken (tussen 0,9 en 2,4 GHz) en WiFi (2.4 GHz-5 GHz). De uitrol van 5G in de hoogste radiofrequenties (26 GHz) zal pas gebeuren wanneer de wetenschappelijke onderzoeken naar mogelijke gezondheidseffecten zijn afgerond.

Sinds de introductie van de mobiele telefoon werden al meer dan 32.000 studies uitgevoerd. Tot op vandaag is er nog steeds onvoldoende bewijs om aan te tonen dat elektromagnetische straling een schadelijke impact heeft op onze gezondheid. Bovendien stijgt het aantal mobiele telefoongebruikers dagelijks terwijl het aantal ziektegevallen potentieel gelinkt aan elektromagnetische straling niet evenredig stijgt. Als er toch een risico zou zijn, dan is het een klein risico dat alleen optreedt in bepaalde gevallen. Zoals bijvoorbeeld mensen die voor een lange periode aan sterke straling worden blootgesteld.

In België gelden blootstellingslimieten: de maximale hoeveelheid elektromagnetische straling waaraan je als burger mag worden blootgesteld. De grenzen van de blootstelling worden bepaald door internationale organisaties zoals de Internationale Commissie voor de bescherming tegen niet-ioniserende straling (ICNIRP), erkend door de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). De Belgische normen zijn nog een pak strenger dan de Europese blootstellingslimieten. De limieten beschermen ons tegen mogelijke schadelijke effecten op onze gezondheid. Daarom zullen de limieten ook bij de uitrol van 5G blijven bestaan. De slimme 5G-antennes zullen bovendien helpen bij het verlagen van de blootstellingspercentages.

Meer over straling en onze gezondheid lees je hier:

• 5G en gezondheid

• Exposure limits - Belgian federal public service for health, food chain safety and environment

• Is 5G schadelijk voor de gezondheid? - Omgeving Vlaanderen.

• Onderzoek straling en gezondheid. - Omgeving.Vlaanderen

"5G is niet nodig want 4G is sterk genoeg"

Het aantal mobiele toestellen stijgt elke dag, net zoals het mobiele dataverbruik. Daardoor geraakt het 4G-netwerk verzadigd. Verwacht wordt dat het netwerk in Brussel tegen 2022 volledig verzadigd zal zijn. 5G is dus nodig om een antwoord te bieden op die stijgende vraag.

Elke nieuwe technologie omvat ook verschillende verbeteringen. Zo heeft 5G een verbeterde ‘latentie’: een snellere responstijd. Dit maakt 5G betrouwbaarder dan 4G. De technologie kan worden ingezet voor talloze nieuwe toepassingen zoals slimme steden en autonome voertuigen.

Meer over de technische specificaties van 5G en de economische toepassingen lees je hier:

• 5G in een notendop

• 5G en economie

"5G doodt vogels"

In 2018 werden in een wijk in Den Haag (Nederland) honderden dode vogels gevonden. De dood van de vogels werd al snel gelinkt aan de installatie van een 5G-antenne. Maar op dat moment was de 5G-technologie in die regio helemaal nog niet uitgerold. Onderzoek door de Universiteit van Wageningen toont aan dat de vogels waarschijnlijk zijn vergiftigd.

"Nederland stopt 5G-testen na bijwerkingen bij koeien"

Deze mythe kon niet worden bevestigd door het Agentschap Telecom in Nederland. Geen enkele test werd gestopt omwille van bijwerkingen bij koeien. Net zoals bij mensen is er geen wetenschappelijk bewijs voor de schadelijke impact van 5G-straling op de gezondheid van dieren wanneer deze binnen de blootstellingslimieten blijft. Alles over de impact van 5G op onze gezondheid lees je hier.

"Beschermen sieraden en slaapmaskers met negatieve ionen tegen 5G-straling?"

In sommige media en op bepaalde fora wordt promotie gemaakt voor armbanden/sieraden en zelfs slaapmaskers met zogenaamde “negatieve” ionen die kunnen gedragen worden als bescherming tegen de negatieve invloed van 5G-straling. Van dergelijke sieraden wordt vaak beweerd dat ze het afweersysteem versterken, ziektes weren, helpen om het lichaam beter te doen functioneren en ons helpen om een “evenwicht te vinden”. Dat is niet waar. Sommige van die “wearables” kunnen integendeel net heel gevaarlijk zijn, omdat ze in feite gemaakt zijn van radioactief materiaal, dat schadelijk kan zijn voor de gezondheid van wie ze draagt, aangezien een grotere blootstelling aan radioactief materiaal het kankerrisico vergroot. Daarnaast kunnen ze ook een vals gevoel van veiligheid geven.

Een artikel dat onlangs in de krant “De Standaard” is verschenen, vat een studie van het RIVM over deze wearables samen.

"COVID-19-vaccins werken als 5G-antennes"

Op het hoogtepunt van de COVID-19-pandemie, toen nieuwe vaccins opdoken, ontstonden heel wat mythes en twijfels over de veiligheid daarvan. Een van deze mythes luidde dat het 5G-netwerk in staat zou zijn om zich op gevaccineerde personen te richten, ze op te sporen en aan te vallen via het nanomateriaal in de COVID-19-vaccins dat als een antenne voor 5G-signalen kon werken. Nanodeeltjes zijn zeer kleine deeltjes van een chemische stof ter grootte van ongeveer 1 tot 100 nanometer (een nanometer (nm) is een miljoenste millimeter).

Een antenne bestaat uit geleidend materiaal en werkt door elektrische signalen om te zetten in elektromagnetische signalen (golven) en omgekeerd. Het nanomateriaal dat in sommige COVID-19-vaccins (en andere vaccins) wordt gebruikt bevat evenwel geen goed geleidend materiaal en kan niet interageren met een elektromagnetisch signaal, 5G-of een ander signaal. Dat gerucht is zonder enige twijfel niet correct.

Over de hele wereld werden allerlei COVID-19-vaccins ontwikkeld. Die passen uiteenlopende technologieën toe om immuniteit tegen het virus te bieden en voorkomen of verlichten zo zware symptomen van de ziekte:

• mRNA-vaccins gebruiken een stukje van het genetisch materiaal (mRNA) van het virus om informatie te versturen naar de lichaamscellen om een viruseiwit te produceren. Dit lokt een immuunrespons uit, waardoor het lichaam het virus in de toekomst kan herkennen en het zich herinneren.
• Virale-vectorvaccins gebruiken een gewijzigd virus dat niet ziekteverwekkend is (niet het coronavirus dat COVID-19 veroorzaakt) om een deel van het SARS-CoV-2-virus in de cellen te brengen, waardoor een immuunrespons wordt gestimuleerd. Net als bij mRNA-vaccins kan het lichaam dan het virus in de toekomst herkennen en het zich herinneren.
• Gezuiverd-eiwitvaccins gebruiken gezuiverde delen (d.w.z. een specifiek eiwit uit het virus dat is geïsoleerd uit de structuur van het virus) van het SARS-CoV-2-virus om een immuunrespons te stimuleren.

Sommige COVID-19-vaccins zijn op nanopartikels gebaseerde vaccins (Kisby et al., 2021 en Calzolai et al., 2021). Ze gebruiken nanopartikels om actieve bestanddelen, zoals genetisch materiaal, eiwitten of andere biomoleculen in het lichaam af te zetten. Deze partikelen transporteren het actieve bestanddeel van het vaccin van de inentingsplaats naar de immuuncel (nanodragers) en/ofwel helpen (ze) dat bestanddeel te beschermen tegen degradatie tijdens het transport (encapsulation particles of “inkapselingspartikels”). Het belang van nanopartikels in vaccins, met name voor COVID-19-vaccins, ligt aldus in het stimuleren van de immuunrespons en in het verbeteren van de efficiëntie van vaccineren.

Nanopartikels in vaccins kunnen bestaan uit verschillende elementen, materialen en verbindingen, zoals verschillende soorten lipiden die samengevoegd zijn als nanopartikels van 50 tot 150 nm in grootte (Guerrini et al., 2022). Geen enkele van die nanopartikels die in vaccins worden gebruikt, zijn goede geleiders en daarom kunnen ze niet als een antenne werken.

Referenties

Calzolai, Luigi; Gioria, Sabrina; Magrì, Davide (2021): Nanoparticle-based vaccines in clinical trial/use for COVID-19 and licensed for other pathogens. Europese Commissie, Joint Research Centre (JRC) [Dataset] PID: http://data.europa.eu/89h/1575f3b3-f8e6-4f6c-a296-77e8d1be4ee1

Guerrini, G., Magrì, D., Gioria, S., Medaglini, D., & Calzolai, L. (2022). Characterization of nanoparticles-based vaccines for COVID-19. Nature nanotechnology, 17(6), 570–576. https://doi.org/10.1038/s41565...

Kisby, T., Yilmazer, A., & Kostarelos, K. (2021). Reasons for success and lessons learnt from nanoscale vaccines against COVID-19. Nature nanotechnology, 16(8), 843–850. https://doi.org/10.1038/s41565-021-00946-9